มะกรูด สมุนไพรไทยขึ้นชื่อในเรื่องของความหอมที่มีสรรพคุณทางยาช่วยบรรเทาอาการหลากหลาย คนไทยส่วนใหญ่นิยมนำมากรูดมาใช้เป็นวัตถุดิบปรุงอาหาร เพื่อรสชาติและกลิ่นให้น่ารับประทานยิ่งขึ้น นอกจากผิวมะกรูดแล้ว ใบมะกรูด รากมะกรูด ล้วนมีสรรพคุณทางยาทั้งนั้น ผิวมะกรูด ผิวของผลมะกรูดที่ขรุขระสามารถนำมาใช้เป็นยาแก้อาการนอนไม่หลับ บำรุงหัวใจให้แข็งแรง
ขับพิษ ขับลมและแก้อาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะได้ ผลมะกรูด ผลของมะกรูด นิยมนำมาทานเพื่อแก้ไอ ขับเสมหะ บรรเทาอาการปวดท้อง ฟอกโลหิต ขับระดูและช่วยขับลมในลำไส้ได้ดี น้ำผึ้ง แก้ไอ แก้เจ็บคอ แก้ท้องผูก รักษาโรคกระเพาะ แก้โรคนอนไม่หลับ บรรเทาอาการโรคภูมิแพ้ และเติมพลังให้ร่างกาย เพราะคุณสมบัติที่ดีมีประโยชน์ ทางศรีวิชัย จึงได้บวกกับภูมิปัญญาชาวบ้าน หมักผสมระหว่างมะกรูดกับน้ำผึ้งเข้าด้วยกัน และยังทำให้ทานได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม
ส่วนผสม น้ำมะกรูดน้ำผึ้ง น้ำมะกรูด 2 ช้อนโต๊ะ น้ำอุ่น 1 แก้ว น้ำผึ้ง 1 ช้อนชา (ปรับตามชอบ) เกลือเล็กน้อย
วิธีทำน้ำมะกรูดน้ำผึ้ง ใส่น้ำมะกรูดลงในแก้ว เติมน้ำอุ่นและน้ำผึ้ง โรยผิวมะกรูดเพิ่มความหอม เติมเกลือนิดหน่อย คนผสมให้เข้ากัน ดื่มแบบอุ่นหรือเติมน้ำแข็งดื่มแบบเย็นก็ได้
มะกรูดเอามาทำอาหารได้ทั้งคาว-หวาน ยกตัวอย่างอาหารคาว เช่น แกงเทโพ แกงส้ม ต้มยำ หมี่กรอบ น้ำพริกมะกรูด เป็นต้น ของหวาน เช่น มะกรูดลอยแก้ว มะกรูดเชื่อม มะกรูดแช่อิ่ม เป็นต้น
ผลมะกรูด ช่วยแก้อาการไอ ขับเสมหะ โดยการนำมะกรูดผ่าครึ่งและนำไปลนไฟให้นิ่ม แล้วค่อย ๆ บีบน้ำมะกรูดลงคอทีละนิดจะช่วยทำให้อาการบรรเทาลงได้ช่วยฟอกโลหิต โดยนำผลมะกรูดสดมาผ่าเป็น 2 ซีกแล้วนำไปดองกับเกลือหรือน้ำผึ้งประมาณ 1 เดือน แล้วรินเอาแต่น้ำดื่ม ช่วยแก้อาการปวดท้อง หรือใช้เป็นยาแก้ปวดท้องในเด็กอ่อน โดยการนำผลมะกรูดมาคว้านไส้กลางออก นำมหาหิงคุ์ใส่และปิดจุก แล้วนำไปเผาไฟจนดำเกรียมและบดจนเป็นผงละลายกับน้ำผึ้งไว้รับประทานแก้อาการปวดได้ ช่วยขับระดู ขับลม โดยผลมะกรูดนำมาดองทำเป็นยาดองเปรี้ยวไว้รับประทาน ช่วยแก้อาการน้ำลายเหนียว แก้เถาดานในท้อง แก้ระดูเสีย ขับระดู ช่วยขับลมในลำไส้ นอกจากนี้น้ำจากผลมะกรูดยังสามารถใช้แก้อาการเลือดออกตามไรฟันได้อีกด้วย โดยใช้น้ำมะกรูดถูบาง ๆ บริเวณเหงือกหลังแปลงฟันเสร็จจะช่วยทำให้อาการเลือดออกตามไรฟันบรรเทาลงได้